De kerk van Ablain-Saint-Nazaire

Ablain neemt een strategische positie in aan de voet van het plateau Notre-Dame de Lorette. In oktober 1914 namen de Duitsers het in. De Franse troepen bleven proberen de uitloper Notre-Dame de Lorette te heroveren, die samen met Vimy Arras aan de ene kant en Lens en zijn mijnen aan de andere kant domineerde. Op 9 mei 1915 vielen de Fransen na zes dagen bombarderen aan. Ze slaagden erin door de Duitse linies te breken, maar konden dit eerste succes niet uitbuiten. Na 15 dagen van hevige gevechten en het verlies van 102.000 man bleef Vimy Ridge buiten hun bereik. Carency en Ablain, tegelijk met Lorette heroverd, lagen in puin, inclusief de kerk van St Nazaire.

Aan het einde van het conflict besloot de Commission des Monuments Historiques, die deze kerk in 1908 classificeerde, haar niet te herbouwen: “Deze ontroerende ruïnes moeten bewaard blijven als getuige van het Duitse vandalisme.” De inwoners van Abla wezen erop dat het de Franse kanonnen waren die het gebouw hadden neergehaald; zij begrepen dat de staat de kosten van de restauratie van de verwoeste kerk niet wilde dragen. In 1922 besloot de gemeente een nieuwe kerk te bouwen op een terrein tegenover het gemeentehuis. Tot de voltooiing ervan in 1932 was het een door de Canadezen aangeboden kazerne die als tijdelijke bedehuis diende.
Wat de Oude Kerk betreft, die dreigde in te storten, hebben de Historische Monumenten in 1983 de ruïnes geconsolideerd. Zo blijven ze getuigen van de verschrikkingen van de oorlog en de gevaren van de wederopbouw.

De Oude Kerk, die dreigde in te storten, werd in 1983 uitgeroepen tot Historisch Monument.